Steien.org

Kartlegging av kjeldemateriale etter dei 800 elevane som gjekk på Nikka Vonens Pikeskole

Mellom 1869 og 1907 gjekk 800 jenter på Nikka Vonens pikeskole på Steien i Dale, Sunnfjord.

Kva slags kraft utgjorde desse kvinnene i norsk historie?

Kvar vinter fekk omlag 24 jenter plass. Dei budde tett, 4-5 på kvart rom i hovudhuset. Der budde også Nikka vonen sjølv og fire eller fem tenestejenter. I skulehuset til høgre lærte dei språk, historie, narurfag, dans, konversasjon, religion og folkeminne. Dei hadde tre piano i huset. Alle hadde sine øvingstimar, og der var alltid musikk.

Kva grodde fram av dei frøa som dei fekk med seg?

Finst det brev etter dei? Frå året dei gjekk der, eller frå venninner dei fekk der? Vi veit at Nikka Vonen skreiv til alle foreldra om korleis det gjekk. Finst nokre av desse breva?
Finst det teikningar eller andre bilde? Finst det handarbeid? Andre gjenstandar?
Vi vil gjerne høyre livshistoriane deira - og forteljingane som lever vidare om dei og etter dei i den munnlege slektskulturen.

Karen Platou

var ei av dei: Fyrste kvinn som blei valt inn på fast plass på Stortinget. Ho kom frå Mandal, der ho vart fødd i 1879. Ho vart arkitekt, politikar og pioner i Norsk Kvinnesaksforening. Sjå meir

Skal det lagast ei ny bok?

I 2010 Ga Greta Hekneby ut ein biografi om Nikka Vonen på Selje forlag. Boka er utseld, med det blir nå arbeidd med å få finansiert ei ny utgåve.

Er det kanskje nå på tide med eit bind to - om liva til dei 800 elevane? Det kan vere ein viktig del av norsk historie dette - løynd til nå, av di dei "berre" var jenter....

Har du noko? Kjenner du til noko som kan fortelje om dei?

Skriv til post@steien.no - eller bli med i Facebookgruppa

Dette initiativet oppsto spontant under Forteljekunstakademiet i Fjaler i juni 2024, etter ein panelsamtale om “Kulturmiljø som stad for utvikling og fellesskap”, i den grøne stova på Steia (det namnet folk i dag brukar på Steien)

Panelsamtalen - frå venstre; Johan Einar Bjerkem, leiar av Stiftelsen Hilmar Alexandersen, Agnete Jovall, rådgjevar kulturvern Innlandet Fylkeskommune, Aleksander Rauboti, dagleg leiar Kvernsteinsenteret i Hyllestad, Hans Bjarne Haugen, dagens eigar av Steia (Steien) og Liv Hege Skagestad, utviklngsleiar i Senter for forteljekunst.

Desse blei sitjande saman etterpå - og utforma idéen om ei kjeldeinnsamling:

Greta Hekneby

forfattaren av boka om Nikka Vonen. Kanskje blir ho også forfattaren av eit nytt verk - om jentene frå Steien?

Hans Bjarne Haugen,

dagen eigar av Steia, har ein draum om nytt liv i huset, med band tilbake til Nikka Vonen

Trude Gjeitanger Høgset Felde,

styreleiar i Jakob Sandeselskapet. Ser føre seg at Senter for forteljekunst veks til å omfatte både Klokkargarden og Steia.

Aleksander Rauboti

bygningsvernar og kulturmiljøspesialist som brenn for huset som kulturminne - både materielt som bygg og immaterielt - som "sjel" og forteljingar.

Ingeborg Tysnes,

kommunalsjef kultur og samfunnsutvikling i Fjaler vil gjerne halde fram veksten i kulturnæringane i kommunen.

Rakel Solheim,

dagleg leiar av Jakob Sande Senter for forteljekunst, er klar til å ta ei sentral rolle i kjeldeinnsamlinga.

Bjørn Enes,

leiar av Memoar, brenn like eins for å dokumentere munnlege kulturarv som enno lever etter Nikka Vonen og hennar elevar

Nytt opplag ?

Fyrste ambisjon som denne gruppa vil forsøke, er å få tryktg eit nytt opplag av Grete Hekneby sin biografi

Page updated

Report abuse